Melatonine is niet alleen van belang voor de slaap, maar is ook essentieel voor onze gezondheid. Als antioxidant beschermt melatonine tegen schadelijke effecten van straling en giftige stoffen. Melatonine beschermt bovendien tegen het ontstaan van fouten in het DNA tijdens de celdeling. Het verouderingsproces wordt zo afgeremd en ziekten als kanker ontstaan minder snel. Ook heeft melatonine een virus-remmend effect, waardoor de kans op ziek worden na besmetting met het corona virus kleiner wordt. Mogelijk beschermt een voldoende hoge melatoninespiegel ook tegen het langdurig klachten houden na het doormaken van covid (zogeheten ‘long-covid’).

Of je veel of weinig melatonine aanmaakt, is vooral erfelijk bepaald. Daardoor is de hoeveelheid melatonine die per nacht wordt aangemaakt per persoon vrij constant. De melatoninespiegel heeft echter niet je hele leven hetzelfde niveau. Zuigelingen maken nog geen melatonine aan. Zij zijn afhankelijk van melatonine uit de moedermelk. Na ongeveer drie maanden komt de aanmaak van melatonine op gang. Kinderen maken meer melatonine aan dan volwassenen. Vanaf de puberteit daalt de hoeveelheid melatonine die dagelijks wordt aangemaakt. Dat betekent dat de melatoninespiegel van een zestigjarige nog maar half zo hoog is als die van een twintigjarige.

Via een meting van de nachtelijke top van de melatoninespiegel in speeksel kun je te weten komen of je een voldoende hoge aanmaak van melatonine hebt. Een éénmalige meting is daarbij voldoende. Deze test kan via deze website worden aangevraagd.

Melatonine bij fibromyalgie

Bij de behandeling van fibromyalgie vormt melatonine een goede toevoeging aan het behandelschema. Dit is de conclusie van een analyse van tot nu toe verschenen publicaties over onderzoek met melatonine bij patiënten met fibromyalgie (González-Flores 2023). Een behandeling met melatonine blijkt de pijn te kunnen verminderen. Verder kunnen slaapproblemen en depressieve gevoelens afnemen. Dit gunstige effect van melatonine is niet alleen het gevolg van de invloed op het slaap-waakritme.  Melatonine heeft namelijk ook een krachtige werking als antioxidant. Dit heeft een gunstig effect op de stofwisseling en de opwekking van energie binnenin de weefsels, bijvoorbeeld de spieren. Daarnaast verhoogt melatonine de cortisolspiegels overdag, wat eveneens bijdraagt aan een hoger energieniveau overdag.

De resultaten van de behandeling met melatonine waren overwegend positief. Zowel de slaap als de pijnklachten verbeterden. Ook de stemming  werd beter, net als de kwaliteit van leven. Een punt van kritiek op al het onderzoek is dat de gebruikte dosering melatonine (3 tot 15 mg) wel erg hoog was. Een op de tien mensen kan melatonine niet normaal snel afbreken, waardoor een deel van de ingenomen dosis melatonine de volgende ochtend nog aanwezig kan zijn. In dat geval ontstaat na enkele weken melatoninestapeling en blijft de melatoninespiegel 24 uur lang erg hoog. Hierdoor ontstaan uiteindelijk  slaapproblemen. Door de korte duur van de onderzoeken (10 tot 14 dagen) kon niet worden beoordeeld of deze hoge dosis bij mensen met fibromyalgie wel veilig was.

Zie voor meer informatie op onze website.

Bronnen:

González-Flores D, López-Pingarrón L, Castaño MY, Gómez MÁ, Rodríguez AB, García JJ, Garrido M. Melatonin as a Coadjuvant in the Treatment of Patients with Fibromyalgia. Biomedicines. 2023 Jul 12;11(7):1964.

Castaño MY, Garrido M, Rodríguez AB, Gómez MÁ. Melatonin Improves Mood Status and Quality of Life and Decreases Cortisol Levels in Fibromyalgia. Biol Res Nurs. 2019 Jan;21(1):22-29.

Favero G, Bonomini F, Franco C, Rezzani R. Mitochondrial Dysfunction in Skeletal Muscle of a Fibromyalgia Model: The Potential Benefits of Melatonin. Int J Mol Sci. 2019 Feb 11;20(3).

+