Hart- en vaatziekten

Uit onderzoeken blijkt dat de melatoninespiegel bij mensen met hart- en vaatziekten lager is (soms meer dan 50 procent) dan bij mensen zonder bijvoorbeeld hoge bloeddruk, kransslagadervernauwing en hartfalen. Het beschermende effect van melatonine kan voor een deel worden verklaard uit het antioxidanteffect van melatonine. De gunstige invloed van melatonine op de bloedvetten (verlaging van het (slechte) LDL-cholesterol en verhoging van het (goede) HDL-cholesterol) speelt hierbij ook een rol, omdat dit aderverkalking beperkt.

Er worden inmiddels studies verricht naar het effect van melatonine bij de behandeling van hoge bloeddruk. Toevoegen van 2 tot 5 mg melatonine aan de gebruikelijke bloeddrukmedicatie blijkt de bloeddruk te verlagen. Een gunstig effect op de slaap is een bijkomend voordeel.

Bron: Pandi-Perumal SR, BaHammam AS, Ojike NI, Akinseye OA, Kendzerska T, Buttoo K, Dhandapany PS, Brown GM, Cardinali DP. Melatonin and Human Cardiovascular Disease. J Cardiovasc Pharmacol Ther. 2016 Jul 21. pii: 1074248416660622.

MELATONINE BIJ DE PREVENTIE VAN HART- EN VAATZIEKTEN

Er is een duidelijke statistische relatie gevonden tussen een lage melatoninespiegel en een verhoogd risico op diverse vormen van hart- en vaatziekten. Er is echter nog geen onderzoek gedaan naar de dosis melatonine die dit risico zou kunnen verkleinen. Ieder advies is dus speculatief.
Het meest voor de hand ligt het advies om ervoor te zorgen dat de melatoninespiegel iets hoger wordt dan gemiddeld bij gezonde mensen. Afhankelijk van hoe laag de melatoninespiegel is (eenmalige meting melatoninespiegel ‘s nachts) ligt de dosis tussen 1 en 5 mg.
Voorkomen moet worden dat de melatoninespiegel overdag verhoogd is in plaats van bijna nul. Het normale golfpatroon van de melatoninespiegel en het normale dag- en nachtritme in het lichaam moet behouden blijven. Als doorslaapproblemen ontstaan (’s nachts vaker wakker worden en/of ’s morgens te vroeg ontwaken) is dat een aanwijzing dat de melatoninespiegel overdag te hoog is geworden. Mensen bij wie de melatonineafbraak te traag verloopt, is hebben hier meer kans op. Het is dan van belang de melatoninespiegel overdag te controleren.

MELATONINE BIJ DE BEHANDELING VAN HART- EN VAATZIEKTEN

Er is een duidelijke statistische relatie gevonden tussen een lage melatoninespiegel en een verhoogd risico op diverse vormen van hart- en vaatziekten. Er is echter nog geen onderzoek gedaan naar de dosis melatonine die gebruikt moet worden om de behandeling van hart- en vaatziekten te ondersteunen. Ieder advies is dus speculatief.
Het meest voor de hand ligt het advies om ervoor te zorgen dat de melatoninespiegel flink hoger wordt dan gemiddeld bij gezonde mensen. De dosis melatonine die daarvoor nodig is, zal tussen 3 en 10 mg liggen.
Voorkomen moet worden dat de melatoninespiegel overdag verhoogd is in plaats van bijna nul. Het normale golfpatroon van de melatoninespiegel en het normale dag-nachtritme in het lichaam moeten behouden blijven. Het ontstaan van doorslaapproblemen (’s nachts vaker wakker worden en/of ’s morgens te vroeg ontwaken) wijst erop dat de melatoninespiegel overdag te hoog is geworden. Mensen bij wie de melatonineafbraak te traag verloopt, hebben hier meer kans op. Geadviseerd wordt in zulke gevallen de melatoninespiegel overdag te controleren.

Te trage afbraak van melatonine

Te trage afbraak van melatonine kan worden vastgesteld door ’s morgens een lage dosis melatonine in te nemen en zes uur later speeksel af te nemen om de melatoninespiegel te bepalen. Bij een normale afbraak is van het ingenomen tabletje (bijna) niets meer te vinden. Bij te trage afbraak is de melatoninespiegel na zes uur echter nog zeer hoog.

+

Bronnen

Sharma S, Singh H, Ahmad N, Mishra P, Tiwari A. The role of melatonin in diabetes: therapeutic implications. Arch Endocrinol Metab. 2015 Oct;59(5):391-9. doi: 10.1590/2359-3997000000098. Epub 2015 Aug 28. Kor Y, Geyikli I, Keskin M, Akan M. Preliminary study: Evaluation of melatonin secretion in children and adolescents with type 1 diabetes mellitus. Indian J Endocrinol Metab. 2014 Jul;18(4):565-8. doi: 10.4103/2230-8210.137521. Raygan F, Ostadmohammadi V, Bahmani F, Reiter RJ, Asemi Z. Melatonin administration lowers biomarkers of oxidative stress and cardio-metabolic risk in type 2 diabetic patients with coronary heart disease: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Clin Nutr. 2017 Dec 12. pii: S0261-5614(17)31424-3. doi: 10.1016/j.clnu.2017.12.004. [Epub ahead of print]. Shimada M, Seki H, Samejima M, Hayase M, Shirai F. Salivary melatonin levels and sleep-wake rhythms in pregnant women with hypertensive and glucose metabolic disorders: A prospective analysis. Biosci Trends. 2016 Feb;10(1):34-41. doi: 10.5582/bst.2015.01123. Epub 2016 Feb 6.

+

Bron

Braam W, Ehrhart F, Maas APHM, Smits MG, Curfs L. Low maternal melatonin level increases autism spectrum disorder risk in children. Res Dev Disabil. 2018 Feb 28. pii: S0891-4222(18)30042-8. doi: 10.1016/j.ridd.2018.02.017 [Epub ahead of print]

+

Melatoninespiegel gedurende het leven

+

Chemische structuur van melatonine

+

Ochtend- en avondmensen

De blauwe lijn is het normale verloop, de rode lijn is van een ochtendmens en de groene lijn is van een avondmens.

+

24-uurs melatoninespiegel

Zo verloopt de melatoninespiegel over 24 uur. Tussen 18.00 en 24.00 uur begint de aanmaak van melatonine. De piek ligt rond 2.00 uur en om 7.00 uur stopt de aanmaak.

+

Bronnen

Alghamdi BS. The neuroprotective role of melatonin in neurological disorders. J Neurosci Res. 2018 Mar 1. doi: 10.1002/jnr.24220. [Epub ahead of print] Review. Wang YY, Zheng W, Ng CH, Ungvari GS, Wei W, Xiang YT. Meta-analysis of randomized, double-blind, placebo-controlled trials of melatonin in Alzheimer's disease. Int J Geriatr Psychiatry. 2017 Jan;32(1):50-57. doi: 10.1002/gps.4571. Epub 2016 Sep 19. Riemersma-van der Lek RF, Swaab DF, Twisk J, Hol EM, Hoogendijk WJ, Van Someren EJ. Effect of bright light and melatonin on cognitive and noncognitive function in elderly residents of group care facilities: a randomized controlled trial. JAMA. 2008 Jun 11;299(22):2642-55. doi: 10.1001/jama.299.22.2642. Luboshitzky R, Shen-Orr Z, Tzischichinsky O, Maldonado M, Herer P, Lavie P. Actigraphic sleep-wake patterns and urinary 6-sulfatoxymelatonin excretion in patients with Alzheimer's disease. Chronobiol Int. 2001 May;18(3):513-24.

+

Afbraak van melatonine

Te trage afbraak van melatonine kan worden vastgesteld door ’s morgens een lage dosis melatonine in te nemen en zes uur later speeksel af te nemen om de melatoninespiegel te bepalen. Bij een normale afbraak is van het ingenomen tabletje (bijna) niets meer te vinden. Bij te trage afbraak is de melatoninespiegel na zes uur echter nog zeer hoog.

+

Behandeling van kanker

Veelbelovend is de proef waarin melatonine werd toegevoegd aan een conventionele behandeling met antikankermedicijnen en bestraling. Melatonine maakt de gevoeligheid van kankercellen voor deze behandelingen groter. Dit lijkt zelfs het geval te zijn voor kankercellen die ongevoelig zijn (geworden) voor chemotherapie en radiotherapie.

+