Melatonine vervult diverse functies. Allereerst maakt het onderdeel uit van het slaap-waakritme en de biologische klok. De biologische klok bepaalt wanneer de melatonineaanmaak plaatsvindt. Omdat dit ritme genetisch vastligt, heeft ieder mens zijn eigen vaste, persoonlijke ritme.
Licht remt de aanmaak van melatonine. Als je ’s avonds lang in een lichte omgeving bent of ’s morgens de wekker heel vroeg zet, bekort je die dag de periode waarin de aanmaak van melatonine plaatsvindt.
Voldoende slaap is uiterst belangrijk voor de gezondheid op korte en lange termijn. Melatonine is een krachtige antioxidant die beschermt tegen schadelijke effecten van straling en giftige stoffen. Elke nacht moet er daarom voldoende melatonine worden aangemaakt om de invloed van schadelijke invloeden waaraan ons lichaam bloot staat ongedaan te maken. Melatonine herstelt bijvoorbeeld de schade aan ons DNA, remt het verouderingsproces en zorgt voor het resetten van diverse stofwisselingsprocessen. Mensen die te weinig melatonine aanmaken, lopen een groter risico op ziekten als kanker, dementie, hart- en vaatproblemen, diabetes en parkinson.
Voldoende melatonine aanmaak is ook van essentieel belang het vitaal houden van onze hersenen. Hoewel onze hersenen maken maar 2% uitmaken van ons lichaamsgewicht, ontvangen de hersenen 15% van het bloed van de hoeveelheid bloed dat het hart uitpompt, en verbruiken de hersenen 20% van de hoeveelheid zuurstof. Bij de vorming van energie (verbranding van glucose) komen schadelijke stoffen vrij (reactieve zuurstofcomponten ofwel ROS). Melatonine is nodig om eventuele schade door ROS ongedaan te maken. Dat voldoende slaap elke nacht belangrijk is kan dus niet genoeg benadrukt worden.
Melatonine is voor en na de geboorte betrokken bij de ontwikkeling van de hersenen en beschermt tegen de schadelijke gevolgen van zuurstoftekort tijdens de geboorte. Dit verklaart voor een deel dat zwangere vrouwen met een lage melatoninespiegel meer kans hebben op een kind met autisme of een verstandelijke beperking dan vrouwen met een normale of hoge melatoninespiegel.
Bron: Galano A, Tan DX, Reiter RJ. Melatonin: A Versatile Protector against Oxidative DNA Damage. Molecules. 2018 Feb 27;23(3). pii: E530. doi: 10.3390/molecules23030530.
