Melatonine heeft invloed op de werking van diverse organen in het lichaam. De weefselcellen in deze organen hebben op de celwand een melatoninereceptor (MT1 of MT2) waaraan melatonine zich kan vasthechten. Op deze manier weten de organen dat het dag of nacht is en kunnen zij hun activiteiten aanpassen. MT1-receptoren bevinden zich onder meer in hart en bloedvaten, huid, lever, alvleesklier, nieren, bijnieren, milt, immuunsysteem, netvlies, eierstokken en zaadballen. De MT2-receptoren worden onder meer gevonden in bloedvaten, het maag-darmkanaal, nieren, borsten, vetweefsel en de huid.
Bloedvaten
Melatoninereceptoren in de bloedvaten zorgen voor ontspanning van de spiercellen in de wanden. Daardoor wordt een zekere mate van anti-hogebloeddrukwerking bereikt. Melatonine activeert het immuunsysteem en de aanmaak van witte bloedcellen. In de eierstokken en zaadballen stimuleert melatonine de aanmaak van geslachtshormonen en in de alvleesklier de aanmaak van insuline.
Zwangerschap
Melatonine speelt een belangrijke rol tijdens de zwangerschap. Het wordt in de placenta aangemaakt en draagt zo bij aan het dag- en nachtritme van de foetus. Aan het einde van de zwangerschap activeren de melatoninereceptoren in de baarmoeder de spiercellen. De meeste spontane geboorten vinden dan ook ’s nachts plaats. Melatoninereceptoren in borstklierweefsel dragen bij aan de groei vanaf de puberteit en vooral tijdens de zwangerschap.
Huid
In de huid beschermt melatonine tegen de schadelijke effecten van zonlicht en met name tegen schadelijke UV-stralen. Daarnaast activeert melatonine de groeifase van de haarzakjes en beschermt het tegen veroudering van de huid.
maag-darmkanaal
In het maag-darmkanaal activeert melatonine de aanmaak van verteringssappen in alvleesklier en darmwand en beschermt het de maagwand tegen beschadiging en maagzweervorming.
ouderdomsziekten
Afname van de melatonineaanmaak bij het ouder worden draagt bij aan het ontstaan van ouderdomsziekten.
Bron: Slominski RM, Reiter RJ, Schlabritz-Loutsevitch N, Ostrom RS, Slominski AT. Melatonin membrane receptors in peripheral tissues: distribution and functions. Mol Cell Endocrinol. 2012 Apr 4;351(2):152-66. doi: 10.1016/j.mce.2012.01.004. Epub 2012 Jan 8.
