Bij diabetes is sprake van onvoldoende vorming van insuline in de alvleesklier, waardoor de bloedsuikerspiegel na de maaltijd te hoog wordt. Ook zijn de cellen minder gevoelig voor insuline. Dit is schadelijk voor de kleine bloedvaten.
Omdat bij mensen met diabetes lagere melatoninespiegels worden gevonden, is onderzoek gedaan naar de rol van melatonine bij de suikerstofwisseling. Hieruit blijkt dat melatonine ervoor zorgt dat cellen gevoeliger worden voor insuline. Bij een te lage melatoninespiegel is vaker sprake van insulineresistentie en een hogere bloedsuikerspiegel. Uit een vergelijkend onderzoek van patiënten met insulineafhankelijke diabetes (diabetes type 1) bleek hun melatoninespiegel bijna half zo hoog als die van de gezonde controlepersonen.
Het kan zelfs zo zijn dat een te lage melatoninespiegel bijdraagt aan het ontstaan van diabetes. Dit omdat een normaal melatoninedag- en nachtritme van belang is voor de regulering van de bloedspiegel. Verminderde melatonineaanmaak bij het ouder worden kan een belangrijke oorzaak zijn bij het ontstaan van ouderdomsdiabetes (diabetes type 2).
Behandeling van diabetespatiënten met melatonine kan niet alleen de suikerstofwisseling verbeteren, maar ook de cholesterolwaarden en de bloeddruk.
Vrouwen die tijdens de zwangerschap diabetes ontwikkelen, blijken ook een lagere melatoninespiegel te hebben dan gezonde zwangeren. Bij vrouwen die tijdens de zwangerschap complicaties ondervonden (hoge bloedsuikers, hoge bloeddruk en slechte placentafunctie) bleken de melatoninespiegels driemaal lager te zijn dan bij vrouwen bij wie de zwangerschap zonder complicaties verliep.
MELATONINE BIJ DE PREVENTIE VAN DIABETES
Er is een duidelijke statistische relatie gevonden tussen een lage melatoninespiegel en een verhoogd risico op diabetes. Er is echter nog geen onderzoek gedaan naar de dosis melatonine die dit risico zou kunnen verkleinen. Ieder advies is dus speculatief.
Het meest voor de hand ligt het advies om ervoor te zorgen dat de melatoninespiegel iets hoger wordt dan gemiddeld bij gezonde mensen. Afhankelijk van hoe laag de melatoninespiegel is (eenmalige meting melatoninespiegel ’s nachts) ligt de dosis tussen 1 en 5 mg.
Voorkomen moet worden dat de melatoninespiegel overdag verhoogd is in plaats van bijna nul. Het normale golfpatroon van de melatoninespiegel en het normale dag- en nachtritme in het lichaam moet behouden blijven. Als doorslaapproblemen ontstaan (’s nachts vaker wakker worden en/of ’s morgens te vroeg ontwaken) is dat een aanwijzing dat de melatoninespiegel overdag te hoog is geworden. Mensen bij wie de melatonineafbraak te traag verloopt, is hebben hier meer kans op. Het is dan van belang de melatoninespiegel overdag te controleren.
MELATONINE BIJ DE behandeling VAN DIABETES
Er is een duidelijke statistische relatie gevonden tussen een lage melatoninespiegel en een verhoogd risico op diabetes. Er is echter nog geen onderzoek gedaan naar de dosis melatonine die gebruikt moet worden om de behandeling van diabetes te ondersteunen. Ieder advies is dus speculatief.
Het meest voor de hand ligt het advies om ervoor te zorgen dat de melatoninespiegel flink hoger wordt dan gemiddeld bij gezonde mensen. De dosis melatonine die daarvoor nodig is, zal tussen 3 en 10 mg liggen.
Voorkomen moet worden dat de melatoninespiegel overdag verhoogd is in plaats van bijna nul. Het normale golfpatroon van de melatoninespiegel en het normale dag-nachtritme in het lichaam moeten behouden blijven. Het ontstaan van doorslaapproblemen (’s nachts vaker wakker worden en/of ’s morgens te vroeg ontwaken) wijst erop dat de melatoninespiegel overdag te hoog is geworden. Mensen bij wie de melatonineafbraak te traag verloopt, hebben hier meer kans op. Geadviseerd wordt in zulke gevallen de melatoninespiegel overdag te controleren.
