De dosis melatonine is afhankelijk van leeftijd en de uitslag van de meting van het melatonineritme (DLMO). Indien hierover geen specifiek advies is gegeven, kan de volgende richtlijn worden gevolgd.
- Melatonine als inslaapmiddel:
kinderen tot 10 jaar: 0,5 tot 1,0 mg
kinderen vanaf 10 jaar en volwassenen: 1 tot 3 mg.
Bij gunstig effect kijken of lagere dosis ook effectief is.
Bij langdurig gebruik: stop ten minste eenmaal per jaar gedurende een week het gebruik van melatonine (bij voorkeur in de zomer).
- Melatonine om het melatonineritme naar voren te schuiven:
kinderen tot 10 jaar: 0,5 mg. Als na één week geen effect merkbaar is, kan de dosis om de week met 0,5 mg worden verhoogd tot het wel effect heeft (maximaal 3 mg).
kinderen vanaf 10 jaar en volwassenen: 1 mg. Als na één week (bij kinderen) of twee weken (bij volwassenen) geen effect merkbaar is, kan de dosis om de week (bij kinderen) en om de twee weken (bij volwassenen) met 1 mg verhoogd worden tot wel effect is opgetreden (maximaal 5 mg).
Als het effect eenmaal gunstig is, is het goed om te kijken of een lagere dosis net zo effectief is.
De behandelduur is ten minste een maand. Bij korter gebruik kunnen slaapproblemen terugkeren omdat het melatonineritme terugschuift naar zijn ‘oude’ stand. Als dat na een maand ook het geval is, moet de behandeling langer worden voortgezet.
Stop ten minste eenmaal per jaar gedurende een week het gebruik van melatonine (bij voorkeur in de zomer).
Innemen van melatonine heeft geen invloed op de hoeveelheid melatonine die je zelf aanmaakt. Wel kan bij innemen van melatonine je eigen melatonine ritme verschuiven. Daarvan kun je gebruik maken bij preventie of behandeling van een jetlag.
Te trage afbraak van melatonine
Te trage afbraak van melatonine kan worden vastgesteld door ’s morgens een lage dosis melatonine in te nemen en zes uur later speeksel af te nemen om de melatoninespiegel te bepalen. Bij een normale afbraak is van het ingenomen tabletje (bijna) niets meer te vinden. Bij te trage afbraak is de melatoninespiegel na zes uur echter nog zeer hoog.
+
Bronnen
Sharma S, Singh H, Ahmad N, Mishra P, Tiwari A. The role of melatonin in diabetes: therapeutic implications. Arch Endocrinol Metab. 2015 Oct;59(5):391-9. doi: 10.1590/2359-3997000000098. Epub 2015 Aug 28. Kor Y, Geyikli I, Keskin M, Akan M. Preliminary study: Evaluation of melatonin secretion in children and adolescents with type 1 diabetes mellitus. Indian J Endocrinol Metab. 2014 Jul;18(4):565-8. doi: 10.4103/2230-8210.137521. Raygan F, Ostadmohammadi V, Bahmani F, Reiter RJ, Asemi Z. Melatonin administration lowers biomarkers of oxidative stress and cardio-metabolic risk in type 2 diabetic patients with coronary heart disease: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Clin Nutr. 2017 Dec 12. pii: S0261-5614(17)31424-3. doi: 10.1016/j.clnu.2017.12.004. [Epub ahead of print]. Shimada M, Seki H, Samejima M, Hayase M, Shirai F. Salivary melatonin levels and sleep-wake rhythms in pregnant women with hypertensive and glucose metabolic disorders: A prospective analysis. Biosci Trends. 2016 Feb;10(1):34-41. doi: 10.5582/bst.2015.01123. Epub 2016 Feb 6.
+
Melatoninespiegel gedurende het leven
+
Chemische structuur van melatonine
+
Ochtend- en avondmensen
De blauwe lijn is het normale verloop, de rode lijn is van een ochtendmens en de groene lijn is van een avondmens.
+
24-uurs melatoninespiegel
Zo verloopt de melatoninespiegel over 24 uur. Tussen 18.00 en 24.00 uur begint de aanmaak van melatonine. De piek ligt rond 2.00 uur en om 7.00 uur stopt de aanmaak.
+
Bronnen
Alghamdi BS. The neuroprotective role of melatonin in neurological disorders. J Neurosci Res. 2018 Mar 1. doi: 10.1002/jnr.24220. [Epub ahead of print] Review.
Wang YY, Zheng W, Ng CH, Ungvari GS, Wei W, Xiang YT. Meta-analysis of randomized, double-blind, placebo-controlled trials of melatonin in Alzheimer's disease. Int J Geriatr Psychiatry. 2017 Jan;32(1):50-57. doi: 10.1002/gps.4571. Epub 2016 Sep 19.
Riemersma-van der Lek RF, Swaab DF, Twisk J, Hol EM, Hoogendijk WJ, Van Someren EJ. Effect of bright light and melatonin on cognitive and noncognitive function in elderly residents of group care facilities: a randomized controlled trial. JAMA. 2008 Jun 11;299(22):2642-55. doi: 10.1001/jama.299.22.2642.
Luboshitzky R, Shen-Orr Z, Tzischichinsky O, Maldonado M, Herer P, Lavie P. Actigraphic sleep-wake patterns and urinary 6-sulfatoxymelatonin excretion in patients with Alzheimer's disease. Chronobiol Int. 2001 May;18(3):513-24.
+
Afbraak van melatonine
Te trage afbraak van melatonine kan worden vastgesteld door ’s morgens een lage dosis melatonine in te nemen en zes uur later speeksel af te nemen om de melatoninespiegel te bepalen. Bij een normale afbraak is van het ingenomen tabletje (bijna) niets meer te vinden. Bij te trage afbraak is de melatoninespiegel na zes uur echter nog zeer hoog.
+
Behandeling van kanker
Veelbelovend is de proef waarin melatonine werd toegevoegd aan een conventionele behandeling met antikankermedicijnen en bestraling. Melatonine maakt de gevoeligheid van kankercellen voor deze behandelingen groter. Dit lijkt zelfs het geval te zijn voor kankercellen die ongevoelig zijn (geworden) voor chemotherapie en radiotherapie.
+